Geograficzno-krajoznawczy słownik Sudetów – wstęp

Klasyfikację terminów niniejszego internetowego słownika geograficzno-krajoznawczego Sudetów opracowałem z uwzględnieniem następujących źródeł:
– Kondracki Jerzy, 2002, Geografia regionalna Polski, Warszawa, PWN,
– Demek Jaromir, Mackovčin Peter i in., 1987. Hory a nίžiny, Zeměpisný Lexikon ČSR, Praha,
– Łach Janusz, Rogowski Mateusz, Rozenkiewicz Agnieszka, 2010, Problematyka regionalizacji fizycznogeograficznej pogranicza polsko-czeskiego w Sudetach Środkowych, Problemy Ekologii Krajobrazu, T. XXVI.,
Ponieważ – jak widać z powyższych publikacji – brak jednolitego podziału fizjograficznego Sudetów, w niniejszej publikacji podjąłem próbę zestandaryzowania klasyfikacji rezygnując z wydzielenia regionów przy założeniu wydzielenia granic regionów niezależnych od podziałów administracyjnych i politycznych, oraz spójności regionów dla obszarów posiadających wspólne cechy fizycznogeograficzne.

Podstawową jednostką klasyfikacyjną pozostanie mezoregion z nielicznymi wyjątkami zmiany rangi mikro- i mezoregionu.

W przypadku regionów fizjograficznych przedzielonych granicą państwową podałem nazewnictwo dla tego regionu spotykane w literaturze czeskiej i niemieckiej, a w przypadku nowych regionów to zaproponowane przez J.Łacha.

Podział fizjograficzny Sudetów i Przedgórza Sudeckiego

 niemiecki  czeski  polski
Pogórze Zachodniosudeckie (332.2)
Westlausitzer Hügel- und Bergland Západolužické podhůří Pogórze Zachodniołużyckie (332.21)
Oberlausitzer Gefilde Lužická niva Płaskowyż Budziszyński (332.22)
Lausitzer Bergland Šluknovská pahorkatina/
Lužická hornatina
Pogórze Łużyckie
Pogórze Wschodniołużyckie (332.23)
Lausitzer Gebirge/
Zittauer Gebirge
Lužické hory Góry Łużyckie (332.24)
Östliche Oberlausitz Žitavská pánev/
Liberecká pánev
Obniżenie Żytawsko-Zgorzeleckie (332.25)
Isergebirgs-Vorland Frýdlantská pahorkatina Pogórze Izerskie (332.26)
Bober-Katzbach-Vorgebirge Kačavské podhůří Pogórze Kaczawskie (332.27)
Pogórze Wałbrzyskie (332.28)
Przedgórze Sudeckie (332.1)
 Striegauer Berge Wzgórza Strzegomskie (332.11)
Równina Świdnicka (332.12)
Zobtengebirge Masyw Ślęży (332.13)
Wzgórza Niemczańsko-Strzelińskie (332.14)
Obniżenie Podsudeckie (332.15)
Obniżenie Otmuchowskie (332.16)
Weidenauer Hügelland Vidnavská nížina Przedgórze Paczkowskie (332.17)
Friedeberger Bergland Žulovská pahorkatina Przedgórze Paczkowskie (332.17)
Westsudeten Krkonošská oblast/
Zapadní Sudety
Sudety Zachodnie (332.3)
Góry Żytawskie (332.31)
Jeschken-Kosakow-Kamm Ještědsko-kozákovský hřbet Grzbiet Jesztiedzki (332.32)
Kotlina Liberecka (332.33)
Isergebirge Jizerské hory Góry Izerskie (332.34)
Bober-Katzbach-Gebirge Kačavské hory Góry Kaczawskie (332.35)
Hirschberger Tal Jelenohorská kotlina Kotlina Jeleniogórska (332.36)
Landeshuter Kamm Janovické Rudavy/
Janovické rudohoří
Rudawy Janowickie (332.38)
Riesengebirge
(einschließl. Rehorngebirge)
Krkonoše Karkonosze (332.37)
Riesengebirgs-Vorland Krkonošské podhůří Pogórze Karkonoskie (332.39)
Mittelsudeten Orlická oblast/
Střední Sudety
Sudety Środkowe (332.4-5)
Waldenburger Bergland Valbřišské hory Góry Wałbrzyskie (332.42)
Waldenburger Bergland
(einschl. Rabengebirge)
Javoří hory/Vraní hory Góry Kamienne (332.43)
Liebauer Tor Broumovská vrchovina Brama Lubawska (332.41)
Eulengebirge Soví hory Góry Sowie (332.44)
Neuroder Senke Obniżenie Noworudzkie (332.46)
Steinetal Broumovská vrchovina Obniżenie Ścinawki (332.47)
Heuscheuergebirge/
Politzer Bergland
Broumovská vrchovina Góry Stołowe (332.48)
Warthagebirge Góry Bardzkie (332.45)
Pogórze Orlickie (332.51)
Adlergebirge Orlické hory Góry Orlickie (332.52)
Habelschwerdter Gebirge Bystřické hory Góry Bystrzyckie (332.53)
Glatzer Kessel Kladská kotlina Kotlina Kłodzka (332.54)
Ostsudeten Jesenická oblast/
Východní Sudety
Sudety Wschodnie (332.6)
Reichensteiner Gebirge Rychlebské hory Góry Złote (332.61)
Glatzer Schneegebirge
(einschl. Bielengebirge)
Králický Sněžník Masyw Śnieżnika (332.62)
Zuckmanteler Bergland / Oppagebirge Zlatohorská vrchovina Góry Opawskie (332.63)
Altvatergebirge (Hohes Gesenke) Hrubý Jesenik Wysoki Jesionik (332.65)
Hannsdorfer Bergland Hanušovická vrchovina  Hanušovická vrchovina (332.64)
Müglitzer Furche Mohelnická brazda Mohelnicka brázda (332.67)
Hohenstädter Bergland Zábřežská vrchovina  Zábřežská vrchovina (332.68)
Niederes Gesenke Nízký Jeseník Niski Jesionik (332.66)

Źródła

Demek Jaromir, Mackovčin Peter i in., 1987. Hory a nίžiny, Zeměpisný Lexikon ČSR, Praha,
Kondracki Jerzy, 2002, Geografia regionalna Polski, Warszawa, PWN.
Łach Janusz, Rogowski Mateusz, Rozenkiewicz Agnieszka, 2010, Problematyka regionalizacji fizycznogeograficznej pogranicza polsko-czeskiego w Sudetach Środkowych, Problemy Ekologii Krajobrazu, T. XXVI.,