Słupy bazaltowe, Mikołajowice
332.11 – Wzgórza Strzegomskie
Bazaltowe słupy k. Mikołajowic – odkrywka w byłej kopalni bazaltu na wzgórzu Łomnik.
Obserwować tu można doskonale ukształtowane pięcio- lub sześciokątne, wysokie na kilkanaście metrów słupy bazaltowe powstały w momencie zastygania lawy bazaltowej.
W bazaltach można obserwować doskonale wykształcone słupy, które są efektem ciosu termicznego.
Cios termiczny tworzy się zgodnie z zasadą, że dłuższe osie powstających słupów są prostopadłe do powierzchni ochładzania lawy. Obecność pionowych słupów w omawianym kamieniołomie świadczy o tym, że obserwowane bazalty to zastygły potok lawowy, który był schładzany od powierzchni
Bazalty są poddane procesom wietrzenia, których efekty są wyraźnie widoczne w ścianach. Niszczenie erozyjne w pierwszej kolejności postępuje wzdłuż szczelin ciosowych, a stopniowo „atakuje” również rdzeń słupów.
Bazalty występujące na przedpolu Sudetów reprezentują tzw. bazaltową formację Dolnego Śląska, która stanowi element środkowoeuropejskiej prowincji wulkanicznej, rozciągającej się na długości ok. 700 km między Bramą Morawską na wschodzie po dolinę Renu na zachodzie.
Na podstawie oznaczenia wieku minerałów z bazaltów (czas rozpadu promieniotwórczego izotopu potasu 40K do postaci trwałego izotopu argonu 40Ar) ustalono, że wylewy law bazaltowych odbywały się w dwóch przedziałach czasowych:
– 33 – 18 mln lat temu (co przypada na następujące epoki geologiczne: eocen/oligocen po wczesny miocen) – 5 – 4 mln lat temu (pliocen).
