Źródło Odry

Źródło Odry - wiata na źródle

Źródło Odry – wiata na źródle


NE: 49.61337, 17.51988, ZOBACZ NA MAPIE
332.66 – Niski Jesionik

Źródło Odry znajduje się na południowo-wschodnim zboczu wzgórza Fidlův Kopec w Górach Odrzańskich Niskiego Jesionika. Bije na wysokości 633 m n.p.m.

W historii Odra istnieje od dawna. Już sama nazwa ma ewidentne pochodzenie przedsłowiańskie. Nawet łacińska nazwa Viadura lub Viadrus pojawia się na długo przed tym, zanim została przejęta przez czeskie czy polskie źródła pisane.
Już w 892 r. w Kronikach Fulda, wspomniano, ze książę Świętopełk wysłał wiadomość w statkach wzdłuż Odry. Jeszcze starsza wzmianka z początku IX wieku głosi, że starożytni Słowianie podzielili się na zamieszkujących Czechy i Odrę.

Adam z Bremy w swojej Historii Arcybiskupów Kościoła Kamburskiego w drugiej połowie XI w. pisze, że Odra ma swój początek gdzieś na Ziemi Morawskiej.

W miejscu, gdzie wypływa Odra, znajdował się gęsty las. W 1716 r. przedarł się przezeń właściciel majątku Spálov, pisarz i radny biskupa ołomunieckiego Karela Ferdinanda Schertza. Jako pierwszy wyszukał źródło Odry i opublikował małą publikację o swoich odkryciach.

Jednak o wiele bardziej fundamentalna była wizyta, opisana w kronice miasta Odry z 1830 roku. Według niej, dwóch kupców pojechało tu na wiosnę 1823 roku. Jeden pochodził z Frankfurtu nad Odrą, a drugi, który towarzyszył pierwszemu, pochodził z Wrocławia. Kupcy, za wiedzą właściciela terenu hrabiego Podstackiego z Veselíčka wycieli leszczynę i wymurowali małą studnię o głębokości czterech stup. W studni tej dziś bije źródło. Powyżej tej studni postawili pawilon zbudowany na sześciu mocnych drewnianych filarach.

W 1855 roku na miejscu drewnianego pawilonu zbudowano murowaną kaplicę, której budowę sfinansował hrabia Podstatský-Lichtenstein. Podczas wielkiej burzy kaplica została zniszczona w 1910 roku przez przewracające się drzewa.

Sześciokątny murowano drewniany pawilon nad obecnym źródłem to efekt rozwoju turystyki na tym terenie w latach międzywojennych. Odrestaurowany w latach 80-tych ub. w.

Jednak pod koniec XXw. odwiedzając źródła tej rzeki, turystom groziło więzieniem, bowiem źródło leży w Obszarze Wojskowym Libavá. W 1990 r. z Kozlova wytyczono trasę turystyczną, która nawet obecnie może być zamknięta, a ruch turystyczny możliwy jest wówczas jedynie w weekendy i święta.

Źródło Odry wypływa zaledwie kilkadziesiąt metrów poniżej działu wodnego i kilkadziesiąt metrów dalej na południe, zobaczyć można potok Olešnice, który odprowadza wody z tego obszaru do dorzecza Morawy, a ten do odległego o tysiące kilometrów Morza Czarnego.

Ciekawostką jest, że przez długi czas istniały właściwie dwa źródła Odry. Właściciele sąsiedniego majątku, kapituła ołomuniecka, twierdzili że prawdziwe źródło Odry to to, które wytrysnęło na ich ziemi około 80 metrów od obecnego źródła. Tutaj postawili kolumnę przykrytą dachem, z umieszczonym nad nią obrazem Matki Boskiej. Woda spływała z tego źródła do murowanej studni pierwszego źródła. Natura sama rozwiązała spór: podczas II wojny światowej okresowe źródło na ziemiach kapituły wyschło całkowicie.